Важно да се знае за Туберколоза

Туберкулозата е заразна болест предизвикана од mucobacterium tuberculosis кој ја открил Роберт Кох (1882) и во негова чест уште се нарекува Кохов бацил. Ако не се лекува годишно секој заболен со активна форма на болеста може да зарази 10-15 лица. Ова е болест на сиромашните, најчесто млади во продуктивниот период на животот. Покрај овој тип откриен е и bovin tip (говедски туберкулозен бацил). Болеста може да се развие непосредно после зараза во акутен облик, меѓутоа почесто се развива покасно после заразата како субакутно, хронично, долготрајно заболување. Од ТБЦ најчесто заболуваат белите дробови, лимфните жлезди, плеврата, а поретко менингите, коски и зглобови, бубрези, гениталиите кај жената.
Бактеријата на ТБЦ е изразито аеробна бактерија, која не може да живее, а посебно да се размножува без доволна количина на кислород. Се размножува главно во живиот организам на човекот и животните или во вештачки средини во кои се створени услови слични како оние кај човекот. Ако во ткивото не се наоѓа кислород и хемиски состојки потребни за живот брзо угинува. Бaктериите на туберкулозата се размножуваат многу споро со пречна делба во време од 18-24 часа па и до неколку дена.
Најчест извор на зараза е исплувокот од болниот од туберкулоза. Процентот на заразени и степенот на заболени зависи од бројот и количината на бацилите во воздухот и како последно должината на изложеност (во домот постојано или привремено, надвор од домот). Иако опишаните случаи на остварена зараза се во многу краток временски интервал во во допир со болниот, сепак е потребно значајно подолго време на експозиција за заразата да се оствари. За деца кои спиеле во иста соба со болен од туберкулоза на плуќа, во чии спутум се наоѓале BK наоди на дирекна микроскопија се наведува дека можноста за заразата била 27.5%, ако во ноќта болниот кашлал помалку од 12 пати, а 48% ако кашлал повеќе пати. Покрај плуќата како извор на заразата можат да бидат и секрет од жлездена фистула или заболени коски и зглобови, посебно урина, утеро вагинален секрет, а исто така и млекото од крави заболени од туберкулоза на вимето.
Пат на инфекција
Заразата воглавно се остварува преку органите за дишење, со вдишување на ситни капки заразени со туберкулозната бактерија – FLUGGEOVI капки, поретко преку прашина, преку органите за варење воглавно преку танкото црево, а многу поретко преку останатите слузници (нос, око, усна шуплина, крајници, средно уво, вагина). Кога капките ќе стасаат во бронхиалното стебло, бактериите овде доаѓаат до бројни препреки (трепкаст епител, слуз, и фагоцити (интрацелуларно)) одат во подлабоките делови на бронхиалниот систем. Туберкулозните бактерии, носени од фагоцитите, продираат во мукоцилијарниот слој, до бронхиолите па дури и до самите алвеоли, во кои всушност се остварува заразата. Меѓутоа ако особата е во постојан контакт со извор на заразата, тогаш уште во плеалергиската фаза со секое вдишување внесува бројни бактерии, па иако овие се десеткуваат со повторно вдишување во алвеолите сепак ќе остане значаен број. Према тоа МАСИВНА ЗАРАЗА се остварува само во случаи кога изворот на заразата е стално присутен и тоа во непосреден допир што е случај со семејствата со туберкулозен болен и оскудни стамбени услови. Фагоцитите како уништувачи на туберкулозната бактерија, непосредно се и разнесувачи на бактеријата со посредство на крвотокот (лимфотокот), прво во регионалните лимфни жлезди и слезината, а потоа и во поодалечените органи како горните делови на плуќата, бубрезите, епифизата на коските, мозочната кора. Во текот на интрацелуларно патување на BK можат и да се множат се до воспоставување алергиска реакција, а со ова и имунитет. Со настанувањето на имунитетот доаѓа и до позитивен одговор на заразата, па створените огништа на туберкулозен процес почнуваат и спонтано да се смалуваат, повлекуваат и лечат. Но и покрај опоравувањето од заразата, скоро никогаш не се постигнува потполно излекување, сепак понекаде во некои огништа остануваат смирени (заспани) бактерии. Засега сѐ уште не се во потполност објаснети причините на оваа состојба, како и зошто доаѓа до будење на бактериите и реактивација на процесот во период од неколку недели.

Кожа

Кожа е меката надворешна обвивка на животните, особено ‘рбетниците. Други животински обвивки како тие на школките и обвивката на егзоскелетот на членконогите се обвивки од различно потекло, хемиски состав и структура. Кај цицачите, кожата е составена од неколку слоеви на ектодермално ткиво и претставува заштитен орган кој ги штити внатрешните органи, коските и мускулите.^[1] Влекачите, водоземците и птиците имаат поразлична кожа од таа на цицачите.^[2]
Цицачите, дури и морските цицачи имаат слој од влакна на нивната кожа, кој е дополнителна заштита од патогени организми и ултравиолетово зрачење. Збирот од повеќе влакна се нарекува крзно, обвивка присутна кај повеќето нечовечки цицачи. Крзното покрај дополнителна заштита може да претставува и секундарен полов белег или камуфлажа. Рибите и влекачите имаат заштитни лушпи на кожата како додатна заштита, водоземците имаат значително послаба кожа што ги прави чести жртви на осмоза, додека птиците се покриени со пердуви.
Човечката кожа е слична со таа на повеќето цицачи, најголемата разлика е тоа што таа не е покриена со крзно иако има слој од влакна. Поглавни функции на кожата се регулација на телесната температура, синтеза на витаминот D, екскреција итн. Оштетената кожа најчесто предизвикува белези, места на кожата кои се најчесто безбојни и непигментирани. Кожата се состои од три слоја: покожица, крзно и хиподермис.

West edmonton Mall

West Edmonton Mall (WEM), located in Edmonton, Alberta, Canada, is the largest shopping mall in North America and the fifth^[1] largest in the world. The mall was founded by the Ghermezian brothers, who emigrated from Iran in 1959.^[3] It was the world's largest mall for a 23 year period from 1981 until 2004.^[1]
West Edmonton Mall covers a gross area of about 570,000 m² (well over 6 million sq ft).^[1] There are over 800 stores and services^[4] and parking for more than 20,000 vehicles. More than 23,000 people are employed at the property. The mall receives 28.2 million visitors per year; it also attracts between 60,000 and 150,000 shoppers daily, depending on the day and season. The mall was valued at C$926 million in January 2007.^[5]

History
West Edmonton Mall first opened its doors to the public on September 15, 1981. The mall has been expanded three times since its opening in 1981, with these additions completed in 1983 (Phase II), 1985 (Phase III) and 1999 (Phase IV). It was the largest indoor shopping centre in the world until 2004 (History of Shopping Malls) and was put in the Guinness World Records. Up until recently^[when?], the four phases of construction were used as a guideline for finding stores and attractions. Currently, a colour-coding system is used.
The mall's amusement park was originally called Fantasyland, until The Walt Disney Company took the mall to court, claiming ownership of the name, which is a themed area found at its Disneyland-style theme parks around the world. WEM lost and subsequently renamed the attraction Galaxyland. Since the name change, they introduced the mall's mascot Cosmo who is the basis for several rides in Galaxyland. The amusement park is located in what used to be referred to as Phase One, although it stretches into the former Phase II. However, the mall was allowed to retain the name Fantasyland Hotel for its on-site hotel. The hotel is a separate building but it is attached to the former Phase III of the mall.
The Mindbender indoor roller coaster had a fatal accident on June 14, 1986 when several of the cars came loose and came off the track. Three people died in the accident.^[6]
In the early 1990s, the Woodward's department store chain, one of WEM's anchors, went bankrupt, and its locations were purchased by the Hudson's Bay Company. As a result, WEM boasted two full Bay department stores until the late 1990s when one of the locations was closed, leading to a renovation (then known as Phase IV) that added a Famous Players multiplex, a two-floor HMV location (complete with an HMV stage, which has played hosts to autograph signings for bands, Hollywood celebrities and World Wrestling Entertainment superstars), a $12.6 million Playdium entertainment complex/arcade (now closed), an indoor shooting range, a Chapters bookstore with a Starbucks, as well as several other smaller stores. In 2005, the upstairs space previously occupied by Playdium was rented by three NewCap Radio radio stations: 790 CFCW, K-97 97.3 (Formerly, 97.3 K-Rock), and 96.3 Capital FM (formerly 96.3 Big Earl).^[7] The downstairs area is now partially used as a paintball playing area. In 2007, the Famous Players multiplex, formerly known as Silver City, was renamed Scotiabank Theatre.^[8]
The closures of Canadian Tire and IKEA in the mid 1990s left vacancies that sat unfilled until the spaces were converted into a "Chinatown"-themed area in 2002 which includes an Asian supermarket, T & T Supermarket, and an entertainment complex that consisted of a billiard hall, bowling alley and nightclub, respectively.^[9][10]
Among the exclusive to Edmonton stores are DeSerres, Hollister Co., and Abercrombie & Fitch, along with approximately 10 others.^{[citation needed]}

Logo used from 2005 to 2010

The mall suffered millions of dollars in damage on July 11, 2004 when a severe storm of hail and rain caused roofs to fail and drains to overflow. The Ice Palace and surrounding sections were the most damaged, and the World Waterpark had a sewage overflow. The damage was promptly repaired. The Ice Palace has suffered occasional flood damage since as well.^[11]
In the summer of 2009, the mall's dinner theatre was relocated and Edmonton's second branch of Bed, Bath and Beyond opened in the dinner theatre's old location above the west-end food court. In August 2010, Victoria's Secret opened their first Canadian store in the mall.^[12]

 Major attraction] Galaxyland

Mindbender rollercoaster at Galaxyland

Main article: Galaxyland

Galaxyland was originally known as Fantasyland, however, during a court battle with Disney, West Edmonton Mall changed the park's name to Galaxyland in July 1995 after completing some minor renovations. It is an indoor amusement park located on the north side of the mall. It is the largest indoor amusement park in the world and features 24 rides and attractions. There are 8 beginner rides, 9 intermediate rides, 7 thrill rides, including the triple loop Mindbender roller coaster, and 5 other "pay at site" rides/games. The Mindbender is the world's largest indoor triple loop roller coaster. The newest attraction in Galaxyland, opened on July 17, 2007, called the Galaxy Orbiter, begins at the Mindbender and intertwines with the entire park.^[13] Arguably the second most popular attraction in Galaxyland (after the Mindbender), the Drop of Doom was shut down in the early 2000s. The tower area was replaced shortly after by a more modern launch ride, the Space Shot, a S&S Double Shot Tower Ride.^[14] Only recently^[when?] was the loading area replaced by an interactive laser ride based on the theme of the park's mascot, Cosmo. Other popular attractions include the TurboRide 3D Theatre which sits directly underneath the Mindbender, the privately owned Haunted Castle and 3D Fun House (also beneath the Mindbender), the Autosled roller coaster which is a tamer alternative to the Mindbender, the Swing of the Century, and also Galaxy Kids, a large play area for young children.

World Waterpark

World Waterpark pool

Main article: World Waterpark

The World Waterpark is the world's largest indoor waterpark, built in 1985, with a size of over 20,000 square metres (4.9 acres). The park has the world's largest indoor wave pool and is known for its high-speed water slide called the Sky Screamer, which is often mistaken as the park's tallest slide at 24 metres (79 ft). The highest slide in the park is the Twister, which is 25.3 metres (83 ft) high.
The wavepool has six wave bays, each with two panels with a total of 1,500 horsepower (1.1 MW) generating waves up to two metres high.
The major slides are all on the east side of the park, with a children's play area and change room access behind them. On the west side is a tube ride which has been changed many times over, a three-person inflatable raft slide and the separately owned Bungee Tower where one can bungee jump directly over the wave pool.
Recent^[when?] renovations brought new signage, a complete resurfacing of the wave pool, and changeroom upgrades. There have also been large renovations to the children's play park at the far east side in 2008. The new version of this play park is called Caribbean Cove and contains a 1200 litre bucket that drops water on the whole play park on regular 2 minute intervals. A small dolphin themed child's park was open during the renovations and is still open to this date.

Sea Life Caverns / Sea Lions Rock

Sea Lion show near the Santa Maria

West Edmonton Mall has an indoor lake which contains a salt-water habitat with four sea lions and a replica of the Santa María, built during the 1986 World Exposition in Vancouver. The Santa María has been used for an annual Christmas fundraiser, raising toys for underprivileged children. Also, the submarines, a long time favorite, had been replaced with the Deep-Sea Derby, a bumper boat ride with squirt guns. Deep Sea Adventure is also home to the mall's aquatic life, most of which are housed beneath the main floor in the "Sea Life Caverns". Today, what was once the Dolphin's Lagoon is now the Sea Lions' Rock, with two sea lions (Banny and Jazz) providing the entertainment for the current presentation labeled "Swim, Slide, and Splash!".

Ice Palace

Ice Palace

Ice Palace is a scaled down version of a National Hockey League (NHL) regulation sized ice rink located in the centre of the mall. The Edmonton Oilers occasionally practiced at the Ice Palace. This drew huge crowds during the Wayne Gretzky years in the 1980s. The Oilers' contract for using the rink, however, has since expired. The rink is used for various hockey and other sporting tournaments.

Professor WEM's Adventure Golf

Professor WEM's Adventure Golf

Professor WEM's Adventure Golf is an 18-hole miniature golf course. The miniature golf course was originally known as Pebble Beach Mini Golf, and was designed to be a mini golf version of Pebble Beach Golf Links. The course was refurbished and given the Professor WEM theme in the mid-1990s.

Movie theatres

Originally, the mall was home to four movie theatre complexes. However, as of 2008, only the Scotiabank Theatre, formerly Silver City Famous Players, (with an animatronic fire breathing dragon and IMAX screen) is in the mall. Up until recently^[when?], a discount cinema, owned by Cineplex Odeon was located outside the Phase I entrance to Galaxyland, but it was shut down in 2005 and has since seen the majority of the space it occupied bought out by skateboarding/snowboarding store West 49 which also built an indoor skatepark in the basement. Prior to the opening of Silver City, in the mid 1990s there was a Famous Players theatre located near the Palace Casino, as well as a second Cineplex Odeon below Ed's Recreation Centre (formerly Red's), on the main level with the Gourmet Court

Покожица

Покожицата е најгорниот дел на кожата и е составена од горните пластови на изумрени рожести клетки и подолните пластови на живи клетки. Изумрените рожести клетки се налепени едни врз други и помеѓу нив се наоѓа лојна материја од лачењето на лојните жлезди. Затоа изумрените пластови на покожичката не дозволуваат навлегување на штетни материи, бактерии и вода или исушување на телото.

Сенка и Полусенка

Поради праволиниското распространување на светлината,зад осветлените предмети се јавува сенка.
Големината на сенката-нејзината орма и острина зависат од големината на светлинскиот извор,големината осветлениот предмет,како и нивната заемна положба.Зад предметите осветлени со точкаст светлински извор сенката е со остри граници меѓу осветлениот и неосветлениот дел.
Во колку е светлинскиот извор поголем лесно може да се забележи дека зад непровидното тело,помеѓу сенката и потполно осветлениот простор,постои еден дел којшто е делимично осветлен и се вика полусенка.
Појавата на сенка и полусенка во природата е најизразена при затемнувањето на сонцето и затемнувањето на месечината. 

Затемнување на месечината

Затемнувањето на Месечината

Изминатава ноќ Северната Хемисфера беше сведок на целосното 

затемнување на Месечината.

Сенката од Земјата ја засени полната Месечина, настан што е навистина редок, а последен пат се случи пред 3 години. Затемнувањето на Месечината се случува кога Сонцето, Земјата и Месечината ќе се наредат на иста линија, и всушност, Земјата застанува на патот на светлината од Сонцето, попречувајќи ја да ја осветли Месечината.

Но синоќа беше уште поретка случка, каде целосното затемнување на Месечината се случи во ист ден со најкраткиот ден во годината – зимската краткодневица, што последен пат се случило во 1638 година. На подолните слики се гледа целосното затемнување на Месечината, а црвеникавата боја е резултат на честичките прав кои се суспендирани во Земјината атмосфера. 

Причината што сенката од Земјата не ја затемнува Месечината целосно е тоа што низ атмосферата на Земјата дел од светлината се одбива, се филтрира и повторно стигнува до Месечината. Ако застанете на Месечината и погледнете кон Земјата за време на овој настан, Земјата ќе биде црна со црвен прстен околу неа. 

Во фолклорот, целосното затемнување на Месечината се гледа како лош предзнак. Старите документи го поврзуваат целосното помрачување со глад или смрт на монарсите. Но, во денешно време на затемнувањето на Месечината се гледа како многу интересна појава која, зачудувачки, може да се види и од многу осветлените места во светот.

Рамно Огледало

Рамно огледало е секоја рамна убаво полирана површина,(било да е од метал или стакло па и мирна површина на)којашто има особина светлината што паѓа на неа да ја одбие.
Светлинските зраци коишто паѓаат на рамното огледало,се одбиваат од него по одреден закон.

Земете бела емајлирана метална плоча и поставете ја на вертикален статив.На таква плоча можат да се прицврстат разни прибори со помош на мали магнети(буквата М).Така,на пример,со помош на џебна батерија која е подесена да емитира тенок светлински сноп,кој паѓа на рамн огледало залепено на дрвена призма,забележавте колкав е аголот што го зафаќа упадниот зрак и нормалата и аголот што го зафаќа  одбиениот зрак и нормалата  на  огледалото во точката на паѓање.